Πάμε κι όπου βγει;

Οι εικόνες των σμπαραλιασμένων τρένων με τους 57 νεκρούς στο προδιαγεγραμμένο έγκλημα των Τεμπών αποκάλυψαν με τον πιο τραγικό τρόπο μια χώρα σε πλήρη διάλυση. Το σοκ τής συνειδητοποίησης της κατάντιας τής χώρας, σε συνδυασμό με την προκλητική διαχείρισή του από τη μπίζνα με κωδική ονομασία “Κυβέρνηση ΝΔ” και το μηντιακό σύστημά της, που αποτυπώνει την πλήρη αποκοπή της από την κοινωνική πραγματικότητα, ήταν η αφορμή για το ξέσπασμα ενός αυθόρμητου εξοργισμένου κινήματος, σε συνέχεια των κινητοποιήσεων της προηγούμενης περιόδου (καλλιτέχνες, κίνημα κατά των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, #metoo).

Εκατομμύρια, νέοι κυρίως, άνθρωποι βγήκαν αυθόρμητα στους δρόμους, διαδηλώνοντας την απόγνωσή τους για μια χώρα που «πάει κι όπου βγει», με μοναδικό σχέδιο το να βρίσκεται, δήθεν, στον “σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης” και να κορδώνεται ως το πρωτοπαλίκαρο του ΝΑΤΟ στην περιοχή. Την ίδια ώρα, “άγνωστα κέντρα” στήνουν δίκτυο παρακολούθησης πολιτικών και στρατιωτικών παραγόντων “ερήμην τής Κυβέρνησης”, η χώρα θεωρείται «ελαττωματική Δημοκρατία (Flawed Democracy)», σχεδόν Μπανανία, κατατάσσεται 108^η ως προς την ελευθερία του Τύπου παγκοσμίως και εμφανίζεται ουραγός σε αγοραστική δύναμη στην ΕΕ.

Η Κυβέρνηση της ΝΔ κατά τη θητεία της, ωστόσο, παρά την αφελή κριτική που τη χαρακτηρίζει ανίκανη, επιτέλεσε με υποδειγματική μεθοδικότητα τον πραγματικό σκοπό της: υπηρέτησε τα μεγάλα ολιγαρχικά συμφέροντα και το παρακράτος τους, υπονόμευσε κάθε δημόσια κοινωνική υποδομή, περιόρισε τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολλών, ενίσχυσε τον αυταρχισμό και την καταστολή και καλλιέργησε τον διχασμό επιδιώκοντας να στρέφονται οι φτωχοί εναντίον των φτωχών.

Τελικά, θα λογαριαστούμε ποτέ;

Την ίδια ώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει διαπιστευτήρια συστημικότητας, ώστε κανείς να μην ανησυχεί για ενδεχόμενο ακυβερνησίας μετά τις εκλογές. Από τον εφησυχασμό τού «Θα λογαριαστούμε μετά», που καλλιεργούσε κατά τη διάρκεια των εκτρωματικών κυβερνητικών αποφάσεων εν μέσω πανδημίας, κατέληξε στο «δεν θα απαγορευθούν τα funds», «δεν θα καταργηθεί το χρηματιστήριο της ενέργειας», «δεν θα ανεχθούμε το Τουρκοαιγαίο» και «προφανώς και θα διατηρήσουμε τον φράχτη στον Έβρο».

Αμετανόητος για τα κυβερνητικά πεπραγμένα του, που οδήγησαν στη δικαίωση και την παλινόρθωση της ΝΔ, ο Αλ. Τσίπρας ζητά “προοδευτική διακυβέρνηση”, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα και ότι υποχρεώθηκε να κάνει πράγματα που δεν ήθελε επειδή εκβιάστηκε και ότι τα έκανε όλα μια χαρά και έβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια (στα οποία την έχει δεσμεύσει μέχρι το 2060). Χωρίς, έστω, μια γενικόλογη προεκλογική υπόσχεση ότι όσα έγιναν υπό το κράτος εκβιασμού και απειλών θα επανεξεταστούν, δηλώνει κυνικά, κρίνοντας εξ ιδίων τα αλλότρια, ότι «όσα προεκλογικά λέγονται είναι πολύ διαφορετικά από αυτά που μετεκλογικά θα αποφασιστούν», έχοντας ως βασικό επιχείρημα ότι δεν είναι όλοι ίδιοι. Μόνο που δεν αρκεί να μην είναι όλοι ίδιοι – που όντως δεν είναι· χρειάζεται και να μην ψηφίζουν τα ίδια – που τα ψηφίζουν.

Συγκαταλεγόμενος, πλέον, μαζί με ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, στις “εθνικά υπεύθυνες δυνάμεις” που από το 2015 ψηφίζουν μαζί μνημόνια και εφαρμοστικούς νόμους μέχρι τελικής πτώσης, o ΣΥΡΙΖΑ υπερψήφισε τα 2/3 των νομοθετικών πρωτοβουλιών τής Κυβέρνησης Μητσοτάκη, αναλαμβάνοντας από κοινού την ευθύνη ακόμα και για επιλογές που δεν συμπεριλαμβάνονταν (τουλάχιστον, όχι επισήμως) στις “μνημονιακές υποχρεώσεις” τής χώρας. Από την παραχώρηση του Ελληνικού στον Λάτση, των Σκουριών στην El Dorado Gold και των ναυπηγείων της Ελευσίνας στην ΟΝΕΧ, μέχρι την αγορά των νέων Rafale, τη νομιμοποίηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στην ενέργεια και το επίδομα των 600 ευρώ σε αστυνομικούς (τη μέρα τής δολοφονίας τού Κώστα Φραγκούλη) και λιμενικούς (με το άγος των pushbacks) τέλος δεν έχει η λίστα τής ντροπής, οπότε μάλλον θα λογαριαστεί αποκλειστικά με το αριστερό παρελθόν του, τελικά.

Πότε θα ωριμάσουν οι συνθήκες;

Την ώρα που οι παγκόσμιες γεωστρατηγικές ισορροπίες αποσταθεροποιούνται και ο πλανήτης ξαναμοιράζεταιαι, ενώ η μνημονιακή συναίνεση στη χώρα εμπεδώνεται, οι κοινωνικές αντιστάσεις επιχειρούν να επανασυσπειρωθούν, μετά τη συντριβή τού 2015, χωρίς όμως να έχουν αμβλυνθεί οι ανταγωνιστικές, έως εχθρικές, σχέσεις μεταξύ των κύριων οργανωμένων δυνάμεων.

Η ηγεσία του ΚΚΕ, όπως κάθε φορά που πιέζεται από τη βάση της να αναστείλει τον απομονωτισμό και να προσεγγίσει τους ανθρώπους που αυθόρμητα και ανοργάνωτοι βγαίνουν στον δρόμο, αποκλείει κάθε επαφή μαζί τους και συχνά διαστρεβλώνει συνειδητά τις θέσεις τους. Τον Δεκέμβρη του ’08, μετά τη δολοφονία τού Αλέξη Γρηγορόπουλου, αποκαλούσε τους εξεγερμένους μαθητές “κουκουλοφόρους” και κατηγορούσε όσους στέκονταν στο πλάι τους ότι “τους χάιδευαν τα αφτιά”. Στις πλατείες και τις αντιμνημονιακές κινητοποιήσεις (2010 – 2012) οι οργανωμένες δυνάμεις του φρόντιζαν να μην πλησιάζουν καν τους αυθόρμητους και ανοργάνωτους διαδηλωτές. Στην κορυφαία στιγμή της αντιμνημονιακής αντίστασης, στο δημοψήφισμα του ’15, καλούσε τον κόσμο να ψηφίσει άκυρο.

Σήμερα, η ηγεσία του ΚΚΕ, ενώ ασφαλώς γνωρίζει πολύ καλά ότι ο Γιάνης Βαρουφάκης δεν ψήφισε κανένα μνημόνιο και ότι, τέλος πάντων, είναι ο μόνος, μέχρι στιγμής, Έλληνας πολιτικός που ρητά είπε ΟΧΙ μέσα στο Eurogroup, σιγοντάρει την αντιπολιτική, αναπαράγοντας ψεύδη εναντίον του. Θα ήταν χρησιμότερο να αντιληφθεί πόσο απαραίτητες είναι η οργάνωση, η μαχητικότητα, η εμπειρία και η εντιμότητα των ανθρώπων του ΚΚΕ στον κοινό αγώνα των δυνάμεων της πολιτικής ανυπακοής και των κοινωνικών αντιστάσεων. Απέναντι στην τρικομματική συναίνεση στη μνημονιακή βαρβαρότητα, μια ειλικρινής κριτική συζήτηση μεταξύ ΚΚΕ και ΜέΡΑ25 γύρω από τις υπαρκτές σοβαρές διαφωνίες μεταξύ τους (π.χ. ζητήματα ανάλυσης, τακτικής, θέσεων ή πολιτικής συμμαχιών), αλλά και γύρω από σημεία πιθανής επιμέρους συναγωνιστικής συμπόρευσης, θα ήταν μια πολύ αισιόδοξη εξέλιξη για την … ωρίμανση των συνθηκών.

Όταν λέμε ΟΧΙ, εννοούμε ΟΧΙ

Με το πρώτο και το δεύτερο μνημόνιο ξεπουλήθηκαν όλα τα εργαλεία άσκησης κυρίαρχης πολιτικής, η εναπομείνουσα δημόσια περιουσία και οι υποδομές τής χώρας (τράπεζες, λιμάνια, αεροδρόμια, τρένα, τηλεπικοινωνίες, ενέργεια κ.ο.κ). Με το τρίτο μνημόνιο, το … “αριστερό”, εκχωρήθηκε στις Βρυξέλλες ο έλεγχος των δημοσίων εσόδων του Κράτους και νομοθετήθηκε μια ασύλληπτη αρνητική αναδιανομή πλούτου, που βρίσκεται σε εξέλιξη με την επίθεση των funds στη μικροΐδιοκτησία, με την ακίνητη περιουσία να συγκεντρώνεται στην κατοχή των λίγων και τη ρευστοποίησή της να μεταφέρεται εκτός ελληνικής οικονομίας.

Η θέση που επιφυλάσσεται για τη χώρα στον καταμερισμό τού δυτικού κόσμου είναι να μετατραπεί σε πολυτελές τουριστικό θέρετρο, παράδεισο ξεπλύματος και real estate, με τους κατοίκους της, αποκλεισμένους από τις ομορφιές της, αν δεν επιλέγουν τη μετανάστευση να προετοιμάζονται για υπηρέτες και διασκεδαστές των πλουσίων. Αυτή ακριβώς την προοπτική απέρριψε με το εκκωφαντικό ΟΧΙ του το 62% του ελληνικού λαού. Αυτή την προοπτική πρέπει να την αποτρέψουμε.

Το ΜέΡΑ25 ως πείραμα εν εξελίξει

Το ΜέΡΑ25, με τις μικρές δυνάμεις του εντός και εκτός Βουλής από το 2019, αποτέλεσε την οργανωμένη φωνή όσων εννοούσαν το ΟΧΙ τού 2015, διατηρώντας ζωντανή στη συλλογική μνήμη την ανάταση εκείνης της περιόδου. Επεξεργάστηκε και διατύπωσε ολοκληρωμένες προτάσεις προς διεκδίκηση, κατήγγειλε επώνυμα τα ολιγαρχικά συμφέροντα που λεηλατούν τη δημόσια περιουσία και τον μόχθο των ανθρώπων της και στοχοποιήθηκε γι’ αυτό, ενώ στάθηκε αποφασιστικά δίπλα σε όλα τα κινήματα της χώρας. Εδώ στη Σύρο, όπου ζω και εργάζομαι, βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στο πλευρό μας, καταγγέλλοντας στη Βουλή τις αγωγές SLAPP (αγωγές ενάντια στη συμμετοχή στα Κοινά) τής εταιρίας ΟΝΕΧ, η οποία αξίωνε από το Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου αποζημίωση 3.000.000 ευρώ, ενώ κατέθεσε νομοθετική ρύθμιση για τη θέσπιση antiSLAPP νομοθεσίας.

Ταυτόχρονα, πρωτοστάτησε μέσω του DiEM25 στην ίδρυση της Προοδευτικής Διεθνούς και στην πρωτοβουλία για ένα Νέο Κίνημα Αδεσμεύτων, με διεθνείς παρεμβάσεις στην Κούβα και το Μεξικό, ενώ στήριξε την ίδρυση αδερφών κομμάτων MΕRA25 στην Ιταλία και τη Γερμανία, προτάσσοντας τον συντονισμό των δυνάμεων τής ανυπακοής διεθνώς.

Αυτά τα χρόνια, το ΜέΡΑ25 ωρίμασε, ενισχύθηκε, έγινε πιο ομοιογενές, απέκτησε πιο ξεκάθαρο πολιτικό προσανατολισμό, ριζοσπαστικοποιήθηκε. Ήδη, μετά το ενωτικό κάλεσμα που απηύθυνε, συγκροτήθηκε η εκλογική Συμμαχία για τη Ρήξη, στην οποία συστρατεύονται δυνάμεις και άτομα που το 2019 στάθηκαν απορριπτικά απέναντί του, επαναφέροντας τη χαρά και την αισιοδοξία τής ενωτικής, συλλογικής αγωνιστικής δράσης. Ευθύνη του είναι να πείσει με τις πράξεις του και τη συνέπειά του όσους και όσες το αντιμετωπίζουν ακόμα επιφυλακτικά, έχοντας διαρκώς κατά νου ότι αντέχουν στην αρένα μόνο τα πεπραγμένα.

Το ΜέΡΑ25 είναι ένα κόμμα υπό διαμόρφωση, γέννημα της ανάγκης για ανασύνταξη των κοινωνικών αντιστάσεων που συνετρίβησαν λόγω της επανειλημμένης και παταγώδους αποτυχίας της παραδοσιακής Αριστεράς να τις οργανώσει αποτελεσματικά απέναντι στην επέλαση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού και, πολύ περισσότερο, να εφαρμόσει ανταγωνιστικές πολιτικές όταν κατάφερε να βρεθεί σε κυβερνητικές θέσεις. Οι κυρίαρχες τάξεις διασφαλίζουν την ηγεμονία τους χειραγωγώντας τη φαντασία των ανθρώπων, περιορίζοντας τη δυνατότητά τους να διανοηθούν πόσο διαφορετικά θα μπορούσαν να είναι τα πράγματα. Γι’ αυτό ακριβώς είναι απαραίτητες οι (τόσο συκοφαντημένες) ουτοπίες που κινητοποιούν τη συλλογική φαντασία προς την πολιτική αλλαγή.

Το 2019, το ΜέΡΑ25 ήταν η γραμμή άμυνας και διαφύλαξης ζωτικού χώρου για τις δυνάμεις τής ανυπακοής. Σήμερα, πιο έμπειρο και πιο ισχυρό, θα χρειαστεί να ενισχύσει την ορατότητά του και τη συλλογική παρέμβασή του στις τοπικές κοινωνίες, στους χώρους εργασίας, στη νεολαία. Ως πείραμα εν εξελίξει, με πίστη στην ικανότητα των ανθρώπων να σκέφτονται και να δρουν συλλογικά, να επιδιώξει να μετατραπεί σε εκμαγείο για την ουτοπία τού καιρού μας, στοχεύοντας στη χειραφέτηση των συνανθρώπων μας από αντιλήψεις και κίνητρα που εμποδίζουν τη συνεργατικότητα, αποδομούν την κοινωνική ιδιοκτησία και απομακρύνουν την κοινωνική δικαιοσύνη.

Όπως και το 2019, στηρίζω με χαρά αυτό το πείραμα, συμμετέχοντας ως υποψήφιος βουλευτής στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας τού ΜέΡΑ25 – Συμμαχία για τη ρήξη. Γιατί όλα μπορούν να είναι αλλιώς!

____________

* Στίχος της Δανάης Παναγιωτοπούλου, από το κομμάτι «Αρένα», που συμπεριλαμβάνεται στη συλλογή «Βεβυλώσεις – ένα εικονικό βινύλιο».

---